Chiều trước Giáng sinh chuẩn bị đợt nghỉ lễ sang năm
mới 2016, trời dày sương ẩm ướt. Nghe nói đêm nay có một gió mùa đông bắc mạnh
tràn về. Mai rằm mà chẳng có trăng sao. Mọi người háo hức về nhà sớm cả rồi,
chuẩn bị cho du chơi đêm Giáng sinh.
Tôi thì không thuộc số đó. Có lẽ do bản tính, ngại chỗ
đông người, không bị tác động bởi hiệu ứng đám đông. Với lại, hay cả nghĩ, mình
già đến nơi rồi, những gì tung tẩy không phải là của mình, lòng bâng khuâng, lại
nhớ câu thơ kết bài thơ Bạc mộ của cụ Đỗ Phủ xưa: "Nhân sinh bất tái hảo/Mấn phát tự thành ti"
( hiểu nghĩa: Ngẫm đời người ta không dễ
được nhiều may mắn/ Mấy chốc, tóc đà bạc trắng như tơ )...
@ Bản chữ
Hán:
薄暮
江水長流地，
山雲薄暮時。
寒花隱亂草，
宿鳥擇深枝。
舊國見何日，
高秋心苦悲。
人生不再好，
鬢發白成絲。
@ Bản âm Hán
Việt:
Bạc mộ
Giang thuỷ
trường lưu địa,
Sơn vân bạc
mộ thì.
Hàn hoa ẩn
loạn thảo,
Túc điểu
trạch thâm chi.
Cựu quốc kiến
hà nhật?
Cao thu tâm
khổ bi!
Nhân sinh bất
tái hảo,
Mấn phát tự
thành ti.
@ Dịch nghĩa:
Chiều hôm
Nơi này nước sông chảy hoài
Lúc chiều hôm nhuộm màu mây núi
Hoa lạnh lẽo nấp trong đám cỏ rối
Chim ngủ đêm chọn nơi cây cành rậm rạp
Ngày nào thấy lại đất nước cũ đây ?
Trời thu lồng lộng khiến lòng người buồn thêm !
(Ngẫm) đời người ta không dễ được nhiều may mắn,
(Vậy mà) mấy chốc, tóc đà bạc trắng như tơ !
@ Bản dịch
thơ của người yêu thơ Đường:
Nước sông cuồn cuộn chảy
Hoàng hôn núi phủ mây
Hoa nấp trong cỏ rối
Chim ngủ giữa đám cây
Ngày nao về đất cũ ?
Gió thu lạnh lòng thay !
Đời người ít may mắn
Tóc bạc tựa tơ bay !
( Hoa Mai
dịch )
Nơi này sông chảy mãi,
Bóng chiều nhuốm núi mây
Hoa lạnh run trong cỏ
Chim rủ về rừng cây,
Chừng bao mơ đất cũ?
Tấc thu dạ sầu thay
Đời người mấy may mắn.
Chốc đà tóc tơ bay.
( Nguyễn Chu
Nhạc dịch )
Sông kia nước vẫn duềnh doàng
Chiều hôm rụng xuống nhuộm vàng núi mây
Cỏ hoa lạnh lối hoang xây
Chim ngoan dựng tổ trên cây ngút ngàn
Hoài thương chốn cũ quan san
Trời thu thăm thẳm chứa chan nỗi lòng
Đời người tao tát hư không
Thoáng xanh tóc vội như bông mấy hồi.
( Sáu Miệt
Vườn dịch )
Đất này sông chảy mãi
Ráng chiều nhuộm núi mây
Hoa lạnh trong cỏ rối
Cành dày chim ngủ say
Nước cũ khi nào thấy?
Thu lộng lòng buồn thay
Đời người nào may mắn
Chốc đà bạc tóc mây.
( Trần Mỹ
Giống dịch )
Nước luôn chảy mãi ở sông này
Lặng ánh chiều
hôm bóng núi mây
Lặng lẽ ngày qua hoa trốn cỏ
Âm thấm chiều đến điểu ngụ cây
Gia hương nổi nhớ lòng thao thức
Đất khách niềm mong dạ được vầy
Khó được thời cơ nhiều thuận lợi
Đời người thoảng chốc muối sương đầy.
( Giác Minh
Nguyễn Đình Diệm dịch )
Chốn đây nước chảy hoài
Hoàng hôn mây trắng núi
Hoa lạnh ẩn cỏ rối
Lùm cây rậm nhà chim
Ngày nao về nước cũ ?
Chiều Thu u uất lòng !
Đời đâu may lặp lại
Thảng tóc đã tuyết pha !
( Trần Khấu
dịch )
Nơi này sông vẫn chảy
Chiều núi nhuộm màu mây
Chim ngủ lùm cây rậm
Hoa chen đám cỏ dày.
Đâu rồi non nước cũ
Thu lộng khiến buồn thay
Đời chẳng nhiều may mắn
Tóc đà tơ trắng bay!
( Nguyễn Xuân
Thái dịch )
Trường lưu hoài chảy tự nguồn
Bạc đầu non khuất hoàng hôn nhuốm dày
Lạnh sương hoa núp cỏ gầy
Náu đêm chim trọ lùm cây rậm rì
Cố quốc nào thấy ngày về
Tấc thu luống những sầu bi bội phần
Đời người may được bao lần?
Tóc mai thoáng chốc đã dần trắng phơ.
( Phan Lan
Hoa dịch )
Đất dày với sông dài
Chiều mây nhuộm bạc núi
Hoa lạnh trong cỏ rối
Chân chim đỗ cành rậm
Quê cũ bao giờ thấy
Lòng buồn với trời thu
Đời may khó gặp lại
Càng già tóc bạc thêm.
( Ngô Minh Vương dịch )
1.
Một miền sông nước miên man
Chiều hôm mây núi phủ tràn bến xưa
Hoa nơi cỏ rối tránh mưa
Chim ngủ đêm tránh cành thưa non ngàn
Ngày nào thấy lại quan san
Trời thu lồng lộng ruột gan buồn đầy
Dễ gì may mắn trong tay
Vậy mà thoáng chốc tóc mây đời người…
2.
Nơi đây sông nước miên man chảy
chiều hôm mây núi mãi phủ dầy
cỏ rối chở che hoa lạnh lẽo
cành đêm rậm rạp chim ngủ cây
đất nước ngày nào thấy lại đây?
trời thu lồng lộng khiến buồn đầy
đời người không dễ nhiều may mắn
thoắt cái đời người mây tóc mây…
( Nguyễn Vĩnh
Tuyền dịch )
2015
Nhận xét
Đăng nhận xét