Khi bước vào độ tuổi năm mươi, tôi đã thèm thú điền viên. Mặc dù sinh ra ở thành phố, nhưng tôi có hơn chục năm sống ở quê trong độ tuổi học trò. Sau này, về lại phố sống, bận mải lập thân lập nghiệp, thảng đâu đó hằng ngày, nếp sống quê vẫn ẩn hiện trong tiềm thức. Khi càng dần cao tuổi, thú điền viên cũng ngày một đậm thêm trong ký ức... Nay thì đã thấy thèm một mảnh vườn quê, có trồng ít cây ăn quả, mấy luống rau, vài bầy gà, đôi con mèo, con chó nuôi làm vui, theo kiểu " tự túc tự cấp" đã dần hiển hiện. Giờ cũng có gọi là một mảnh vườn quê be bé, dựng được ngôi thừa tự, tiếc là không đủ rộng để trồng rau, nuôi gà, nuôi chó... Dẫu sao, như thế cũng tạm bằng lòng!...
Chẳng thế mà người xưa, biết bao bậc cao nhân quân tử,
lúc về già, cũng thỉ mong có vậy. Không những thế, Mã Đái (nhà thơ đời Đường), trong bài thơ Quá dã tẩu cư, còn xem đó là
thuật dưỡng sinh của người già...
Theo một số tài liệu: "Mã Đái 馬戴 (775-?) tự
Ngu Thần 虞臣, nay thuộc
Thiểm Tây (có nơi nói thuộc Hà Bắc, hoặc Giang Tô), đỗ tiến sĩ năm Hội Xương
thứ 4. Đầu năm Đại Trung đời Tuyên Tông, làm Tịch chưởng thư ký cho Lý Tư Không
李司空 ở Thái
Nguyên, dùng lời ngay thẳng bị biếm làm Long Dương uý. Cuối năm Hàm Thông đời Ý
Tông làm Tá đại đồng quân mạc, cuối cùng làm đến Thái học bác sĩ. Thơ một tập,
nay được biên thành 2 quyển".
Cùng với Quá dã tẩu cư, Mã Đái được người yêu
thơ Đường ở Việt Nam
@ Bản chữ
Hán:
過野叟居
野人閒種樹，
樹老野人前。
居止白雲內，
漁樵滄海邊。
呼兒采山藥，
放犢飲溪泉。
自著養生論，
無煩懮暮年。
@ Bản âm Hán
Việt:
Quá dã tẩu cư
Dã nhân nhàn
chủng thụ,
Thụ lão dã
nhân tiền.
Cư chỉ bạch
vân nội,
Ngư tiều
thương hải biên.
Hô nhi thái
sơn dược,
Phóng độc ẩm
khê tuyền.
Tự trước
dưỡng sinh luận,
Vô phiền ưu
mộ niên.
@ Dịch
nghĩa:
Qua thăm nhà lão quê,
Người quê nhàn rỗi thì trồng cây lưu niên
Giờ cây cũng đã già cùng người quê rồi
Ngay nơi ở có mây trắng bay
Ngư phủ, tiều phu về bên biển
Bảo con đi hái thuốc trong núi
Chăn thả trâu nơi khe suối
Tự mình làm ra thuật dưỡng sinh
Chẳng bận ưu phiền lúc tuổi già đến,
@ Bản dịch
thơ của người yêu thơ Đường:
Người quê trẻ thích trồng cây
Trải qua năm tháng, đến nay cùng già
Ngày ngày mây trắng bay qua
Ngư Tiều về chốn biển xa cuối trời
Thuốc hay vào núi hái phơi
Thả trâu khe suối bời bời cỏ xanh
Tự mình nghĩ phép dưỡng sinh
Tuổi già kéo đến - xem khinh ưu phiền.
( Hoa Mai
dịch )
1.
Quê nhàn trồng cổ thụ
Người với cây cùng già
Củi cá đầy rừng biển
Trời mây ngay nóc nhà
Thuốc cần, non có sẵn
Trâu thả, suối không xa
Thuật dưỡng sinh mình tạo
Thong dong tuổi xế tà.
2.
Người quê nhàn nhã trồng cây
Cây thành cổ thụ người nay cũng già
Ở nơi mây trắng la đà
Quăng chài, kiếm củi chẳng xa biển rừng
Thuốc hay, vào
núi hái cùng
Suối trong, trâu thả ung dung bên bờ
Dưỡng sinh mình tự chăm lo
Sống vui đến tuổi bạc phơ mái đầu.
( Nguyễn Hữu
Thăng dịch )
Nông nhàn gieo hạt giống lưu niên
Kết bạn cùng cây bác bón điền
Cội mát mây vờn vui với lá
Ngư tiều biển gọi sống cùng biên
Thay già kiếm thuốc con leo núi
Thế trẻ chăn trâu lão lội ghềnh
Tự tại thư nhàn kia thuật dưỡng
Tâm an chẳng gợn chút ưu phiền.
( Sáu Miệt
Vườn dịch )
Rảnh việc lại trồng cây
Cùng già tỏa bóng dày
Đỉnh đầu mây trắng tụ
Bên biển củi cá đầy
Núi lớn con hái thuốc
Khe sâu trâu thả bầy
Giữa thiên nhiên vui sống
Nhà lão cảnh Tiên đây !
( Trần Khấu
dịch ).
2015
Nhận xét
Đăng nhận xét