Sen & người,

Những ngày hè, là mùa sen nở. Những vùng ao đầm, hồ có sen là điểm yêu thích của những người yêu sen, chơi sen tìm đến. Nói đến sen, là người ta nói đến thiếu nữ. Cô gái hái sen, thiếu nữ bên hoa sen... Những ngày này, vùng sen Hồ Tây ( Hà Nội ), các nàng đua nhau đến, chụp ảnh sen, làm dáng với sen, đủ kiểu...

Ngày xưa, các nhà thơ đời Đường cũng lấy cảm hứng từ thiếu nữ với hoa sen. Lý Bạch, Vương Xương Linh đều có "Thái liên khúc"... Mấy câu thơ của Vương Xương Linh "Hà diệp la quần nhất sắc tài,/Phù dung hướng kiểm lưỡng biên khai", thật tài hoa...

@ Bản chữ Hán:

採蓮曲 (其二)

荷葉羅裙一色裁，

芙蓉向臉兩邊開。

亂入池中看不見，

聞歌始覺有人來。

@ Bản âm Hán Việt:

Thái liên khúc ( Kỳ 2 ).

Hà diệp la quần nhất sắc tài,

Phù dung hướng kiểm lưỡng biên khai.

Loạn nhập trì trung khan bất kiến,

Văn ca thủy giác hữu nhân lai.

@ Dịch nghĩa:

Lá sen và quần lụa cùng một màu,

Gương mặt nghiêng trong sen, sánh hoa cùng nở.

Trong đầm lẫn vào nhau nhìn không rõ,

Chỉ khi nghe tiếng hát mới biết là trong sen có người.

@ Đôi điều về tác giả :

Các tài liệu chép: "Vương Xương Linh 王昌齡 (khoảng 698-756) tự Thiếu Bá 少伯, người đất Giang Ninh (tỉnh Giang Tô), năm 727 (đời Ðường Huyền Tông), thi đậu tiến sĩ, được bổ làm chức hiệu thư lang. Sau vì sơ suất về hành vi, bị biếm ra làm chức úy tại Long Tiêu, ở phía Tây sông Tương. Khi trở về quê nhà, gặp lúc loạn lạc, bị Thứ sử Lư Khâu Hiển giết chết vì tư thù. Vương Xương Linh được người đương thời xưng tụng là Thi thiên tử, có bạn thân là Vương Chi Hoán và Tân Tiệm".

@ Bản dịch thơ của người yêu thơ Đường:

Lụa gấm xiêm y tựa lá sen

Muôn hoa sánh nở cứ đua chen

Trong đầm lẫn lộn nhìn không rõ

Nghe tiếng hát rồi mới thấy em.

( Miền Mây Trắng dịch )

Lá sen quần lĩnh sắc trùng

Mặt hoa nghiêng giữa một rừng phù dung

Khó tường giữa cảnh mông lung

Nghe ca mới biết sen chung với người,

( Sáu Miệt Vườn dịch )

Lá sen quần lụa một màu

Gương sen gương mặt thi nhau rạng ngời

Trong đầm chỉ thấy bóng thôi

Nghe ca mới biết em ngồi trong sen,

( Nguyễn Vạn An dịch )

Sen xanh, quần lụa lẫn màu,

Gương sen, gương mặt bên nhau sánh cùng.

Trong đầm hoa quyện người chung,

Vẳng nghe hát... thấy dáng lung linh người!

( Trần Mạnh Tuân dịch )

Lá sen và quần lụa cùng một màu,

Gương mặt nghiêng trong sen, sánh hoa cùng nở.

Trong đầm lẫn nhau nhìn không rõ,

Nghe tiếng hát mới biết là trong sen có người,

( Ngọc Lê dịch )

Quyện màu quần lĩnh, lá sen

Họa hồng gương mặt ngời chen hoa cười

Ngỡ rằng thanh vắng sen tươi

Chợt nghe tiếng hát biết người trong sen

( Phan Lan Hoa dịch )

Quần xanh với lá một màu

Má hồng, sen thắm bên nhau nở bừng

Nhấp nhô đầm rộng khó tường

Vẳng nghe tiếng hát đoán gương mặt người.

( Hoa Mai dịch )

Sen hoa cùng lụa đẹp thi tài

Nghiêng soi cùng sen đẹp chẳng sai

Trong đầm xen nhau nhìn chẳng rõ

Ấy khen tiếng hát sen cùng ai.

(  Ngô Minh Vương dịch )

Xiêm y tơ nõn lẫn lá sen

Soi bóng lồng hoa nở đua chen

Mượt xanh như ngọc trông không rõ

Nghe hát biết người ngát hương hoa,

( Lũy Tre dịch )

Quần lụa, lá sen cũng  một mầu

Mặt người hoa nở lẫn vào nhau

Đầm lầy lóng lánh lời em hát

Mới biết có nàng quanh quẩn đâu?

( Trịnh Tuyên dịch ).

2015