Lúc cuối thu đầu đông, tuy ngày có nắng ấm, song chiều
tà qua đêm đến sớm hôm, trời lạnh, hanh khô. Cây đổ lá như trút sau mỗi cơn gió
lạnh. Bầu trời, thi thoảng những đàn chim trú đông tránh rét bay về nam, cất
tiếng kêu thảng thốt.
Tự nhiên, lại nhớ câu thơ của Mạnh Hạo Nhiên đời Đường
: "Mộc lạc nhạn nam độ/ Bắc phong
giao thượng hàn " ( Tảo hàn giang thượng hữu hoài, có
bản ghi là Tảo hàn hữu hoài ).
@ Bản chữ
Hán
早寒江上有懷
木落雁南渡，
北風江上寒。
我家襄水曲，
遙隔楚雲端。
鄉淚客中盡，
孤帆天際看。
迷津欲有問，
平海夕漫漫。
@ Bản âm Hán
Việt:
Tảo hàn giang
thượng hữu hoài
Mộc lạc nhạn
nam độ,
Bắc phong
giao thượng hàn.
Ngã gia Tương
thuỷ khúc,
Giao cách Sở
vân đoan.
Hương lệ
khách trung tận,
Cô phàm thiên
tế khan.
Mê tân dục
hữu vấn,
Bình hải tịch
man man.
@ Dịch
nghĩa:
Rét sớm, trên sông, nhớ
Cây đổ lá, nhạn về nam
Gió bắc thổi lạnh trên sông
Nhà ta kề bên khúc sông Tương
Cánh xa nước Sở những ngàn mây
Nhớ quê, lệ khách phương xa đã cạn
Một cánh buồm cô đơn mãi góc trời
Hỏi ( rằng ) bến mê ở nơi nao ?
Mặt biển ( thì ) lặng yên, đêm dài dằng dặc.
@ Bản dịch
thơ của người yêu thơ Đường:
1.
Lá bay, nhạn trốn về Nam
Lạnh lùng gió bấc trên sông chiều tà
Tương Giang soi bóng căn nhà
Cách xa nước Sở quê ta ngàn trùng
Nhớ quê lệ đã cạn dòng
Cô đơn một cánh buồm giong góc trời
Bến mê đâu hỡi người ơi?!
Mặt biển thì lặng, lòng tôi sóng dồn!</i>
2.
Lá rụng, nhạn về nam
Gió bấc lạnh trên sông
Tương Giang soi lều cỏ
Nước Sở xa ngàn trùng
Nhớ quê nước mắt cạn
Cô độc cánh buồm giong
Bến mê nơi đâu nhỉ?
Đêm dài lòng rưng rưng!
( Hoa Mai
dịch )
1.
Gió Bắc lạnh ngoài sông
Cây sầu đông trút lá
Nhạn về Nam
Cô lẻ cánh buồm dong
Nhà ta bên sông Tương
Ngàn mây xa nước Sở
Nhớ quê, khách cạn lệ
Biển lặng, đâu bên mê?
2.
Nhà ta ở bên sông Tương
Gió Bắc se lạnh vấn vương nỗi nhà
Buồm cô đơn góc trời xa
Cây sầu trút lá, nhạn đà về Nam
Ngàn mây nước Sở xa xăm
Lệ khách đà cạn châu đầm, nhớ quê
Nơi nao ơi hỡi bến mê?
Đêm dài dằng dặc, biển thì lặng yên…
( Phan Lan
Hoa dịch )
Cây già rụng lá Nhạn về Nam
Hun hút mặt sông gió bấc tràn
Nhà chếch dòng Tương con nước lạnh
Quê nghiêng bể Sở cánh mây đan
Nhớ làng, lệ cạn khô dòng lệ
Thương nước, gan đau rách lá gan
Mê hoặc hồn ta đời lữ thứ
Lặng hờ mặt bể, trống canh tàn!
( Nguyễn
Trọng Liên dịch )
Cây trút lá, nhạn về nam
Trên sông gió bắc thổi hàm cứng đơ.
Đoạn ta nhà cậy nước nhờ
Cách xa dằng dặc, đôi bờ mây trôi
Tha hương lệ đã cạn rồi
Một con thuyền nhỏ lẻ loi bên trời
Muốn về, lạc bến người ơi
Mênh mông chiều lặng, đầy vơi đêm trùm.
( Phạm Minh Giắng dịch )
Cây đổ lá, nhạn về nam
Gió bắc thổi lạnh trên sông
Nhà ta kề bên khúc sông Tương
Cách xa nước Sở những ngàn mây
Nhớ quê, lệ khách phương xa đã cạn
Một cánh buồm cô đơn mãi góc trời
Hỏi bến mê ở
nơi nao ?
Mặt biển lặng
yên, đêm dài dằng dặc.
( Xuân Thương
dịch )
Lá vàng về đất nhạn xuôi Nam
Giá rét theo đông đã buốt vàm
Dựa kế sông Tương nhà cỏ xám
Xa vời núi Sở nước mù lam
Hoài hương lệ đổ bao lần cạn
Vọng quốc buồm cô cỏi ngút ngàn
Bến đợi còn ai chờ viễn khách?
Đêm dài biển lặng dạ mênh mang.
( Sáu Miệt
Vườn dịch )
Nhạn trốn về Nam
Nghìn trùng nước Sở cách đôi nơi
Rưng rưng nước mắt sầu cô độc
Một cánh buồm giong lạc góc trời.
( Giác Minh
Nguyễn Đình Diệm dịch )
Khi nhạn về nam cây đổ lá,
Buốt tê gió bắc vướng trên sông.
Mây che bóng Sở trùm thương nhớ,
Bến lạnh sông Tương phả lạnh lùng.
Lệ nóng dần khô đời viễn xứ,
Buồm đơn lật phật nỗi long đong.
Bến mê ai biết nơi nào tá,
Đêm biển im lìm mặt nước không.
( Hai Rạch
Giá dịch )
1.
Lá trút về cội én xuôi nam
Lành lạnh trên sông gió bắc về
Mái tranh nương nhờ khúc sông tương
Thương quê đã cạn đôi dòng lệ
Trùng mây nước sở ngàn trùng xa
Cô đơn buồm mê chiều một cánh
Biển lặng bến mơ buồn mênh mang.
2.
Nhạn theo lá đổ xuôi về nam
Gió bấc trên sông lành lạnh thổi
Mái lá sông tương leo bến nước
Ngàn mây trùng cách đây nước sở
Lệ cạn khách xa thêm nhớ nhà
Chập chờn cơn mê chưa tỉnh giấc
Buồm vắng cô đơn biển dâng sầu.
( Ngô Minh
Vương dịch ).
2015
Nhận xét
Đăng nhận xét