Con sông tuổi thơ tôi,

1.

Con sông tuổi thơ tôi

nơi  xóm làng bám rễ

một bên đình trầm mặc bia đá mái cong

bên kia dộc cao cánh đồng

những chiều cuối năm tím tái

ba bậc gàu cõng nước lên ruộng cạn

tay cóng lạnh mỏi tê lưng thì đẫm mồ hôi

con sông tuổi thơ tôi

dòng chảy quanh năm tháng

âm thầm nuôi những cội đa từ thời Lý

ngày bé những thằng tôi

đập chân bám rễ tập bơi

nhí nháu chuồn chuồn cắn rốn

mùa lũ

nước từ sông Cái về cuồn cuộn

ngầu ngầu phù sa

nuôi cây trái ruộng vườn

vất vả kiếp người

lam lũ xóm thôn

thấm giọng ru khê nồng trưa hè oi ả

ấp ủ đàn bà hồng đôi má

tẩm sinh lực đàn ông giữ giống nòi...

Con sông tuổi thơ tôi

cha tôi sinh ở đấy

dở dang bén duyên

cô con gái sống lâu ở phố

mẹ tôi ngơ ngác về làm dâu

vập ngay mặt vào những tháng ngày giông tố

mất chốn dung thân

bỏ của nả ruộng vườn

dạt  nơi phố thị

đành chịu tiếng tha hương

hai thứ tóc mới lần hồi

dắt díu nhau về

 mót lại

một mái nhà tranh họ hàng dựng vội

đêm rồi  đêm

 gió thầm thĩ bờ tre

hồn cố nhân bảng lảng bóng canh khuya

 ông bà tổ tiên nương về theo con nước

biết bao chuyện buồn vui

thế sự những mất còn, thua được

sông âm âm chỉ gợn sóng lăn tăn

giấu dưới đáy mình bao khổ ải, trầm luân

gột rửa, vỗ về, an ủi

loanh quanh một dòng sớm tối

từ xa xửa xa xưa đi hết mọi kiếp người...

2.

Con sông tuổi thơ tôi

dung dưỡng mối tình đầu vụng dại

cô gái họ hàng xa lớn hơn tôi vài tuổi

đồng không một chiều mưa

không kịp chỗ trú chân

ướt bết người

bừng lộ sức xuân

hai đứa trẻ run rẩy trong cảm xúc

tôi đã lớn rồi ư

tôi lớn rồi ư

còn nàng thì thành thục

vít đầu tôi

mơn trớn một chiếc hôn

giã biệt từ đây

chào nhé

cậu bé con...

tôi bơi dọc sông để trở thành người lớn

mưa tạnh tự bao giờ

cỏ thì xanh mơn mởn

bóng chiều buông khêu gợi cả bầu không

nàng về rồi

bỏ tôi trơ với sông

tôi gọi,

sông ơi

nghẹn tắc

lần đầu biết thế nào là cô độc

tôi gọi

tôi ơi

khản đặc cả cánh đồng

lại một chiều

gặp tôi ở cầu sông

nàng khỏa đôi bắp chân trần còn quết đầy bùn đất

lén nhìn trộm nhau

giọng nàng run rất thật

mươi ngày nữa thôi...

mình đi lấy chồng rồi,

chồng mình cũng người làng ta thôi,

anh ấy là thương binh,

cụt chân,

vừa ra từ chiến trường đạn bom lửa khói,

anh ấy là đảng viên,

là dũng sĩ,

mình đồng ý lấy anh là muốn đền bù,

những mất mát hy sinh,

cho dù,

mình với ấy lòng nhau cùng hiểu

ấy đừng buồn

ấy còn rất trẻ

lại giỏi giang tương lai sẽ rạng ngời

ấy nhé

đừng buồn

sẽ chóng quên thôi

có gì đâu

chớp mắt một kiếp người

cứ xem như

mình còn nợ ấy

nàng thì thầm

mà nghe như sấm dậy

đánh trúng đầu

tôi đứng chết trân

nàng về rồi

nàng đi lấy chồng

tôi bơi ngang sông câm lặng

bệt trên cỏ

cả đôi bờ hoang vắng

tôi bơi dọc sông

để lớn dậy làm người ...

3.

Con sông tuổi thơ tôi

chưa kịp lớn cha đà khuất núi

trước lúc xuôi tay

thở trút một lời trăng trối

con lớn rồi,

gắng học đặng thành người

cha lận đận bước đời

nào bước vinh bước nhục

nào xuống cẩu lên voi

lúc nằm xuống

về bên sông an giấc

cậu bé con trong tôi khóc nấc

thằng người lớn trong tôi

nhủ cắn miệng cúi đầu

mình một đau

mẹ những mười đau

sông oằn lũ mùa thu

lất phất  trắng ngàn lau

tôi lại thêm một lần

lớn dậy...

Bằn bặt

từ đây

trên vai gày

gánh tảo tần

mẹ nặng thêm biết mấy

cho tóc tôi thêm xanh

tóc mẹ bạc thêm phần

bước thẳng bước xiêu

bước chậm bước nhanh

đi về phía chân trời đầy giông gió

nối dài thêm

 những năm gian khó

mấy chị em trọ học xa nhà

tiêu một đồng

những chín khúc xót xa

lâu lâu về thăm mẹ

mẹ bẫng lẫng nói cười như con trẻ

nếp nhà tuềnh toàng

bỗng giàu tiếng nói vui

chiều lòng mẹ

miệng cố nụ cười

là để lén quay đầu

quệt tay chùi nước mắt

lại chiều hôm

khi trời ngả bóng

mẹ con gàu giai thì thõm mé sông

giọt giọt lên đồng

thì thõm ước mong

nuôi lớn những tháng ngày khổ ải.

4.

Con sông tuổi thơ tôi

bờ sông sương khi chiều đứng tuổi

lững thững gót giày

thập thõm bước chân

lạt xạt cỏ may

găm đầy ống quần

nhấm nhẳng kim châm

nhắc buồn vui trai trẻ

se sẽ thôi

se sẽ thôi

trong cỏ

tuổi thơ lên tiếng gọi ta về

ngần ấy năm

dằng dặc

bến mê

lưu lạc trên dòng sông ánh sáng

cược cả đầu xanh

đánh một ván

cuộc chơi dài đến tận tóc pha vôi

nào được nào thua

 với cuộc đời

chất quê trong người còn chưa bạc

nơi phố thị lại thấy mình ngơ ngác

mình của nơi đâu

dang dở nhuốm mái đầu...

Bên cha,

mẹ cũng đã về nằm kia

người trước người sau

thắp nén tâm hương

cúi đầu

xin song thân xá tội

trong sương khói

chợt đâu đây ai hỏi

ông về chăm các cụ,

đấy à,

vâng, chào bà...

ôi, chẳng nhẽ

người xưa

nàng của hoa niên

của thanh xuân

của tuổi thơ đã mất

 quang gánh trên vai

nàng gần tôi,  rất thật

chỉ dáng vóc thanh tân

là gửi lại thời gian

duy vẫn nụ cười

chưa kịp tươi đã buồn

héo dần mòn phận dâu con chồng vợ

mấy chục năm trời

ôm đồm nỗi sợ

quắt dần thịt da

không một bận hoài thai

có gì đâu

chớp mắt một kiếp người,

nàng chả từng an ủi tôi

 như thế,

đã bà lão rồi mà,

 quên cả đường sinh nở

lẽo đẽo nhà chồng đồng áng sớm khuya

chẳng biết sao mai

chẳng tận sao hôm

nhận nhằng đứa con nuôi

dưỡng già hai thân phận

hai mảnh ghép

trong một ngôi nhà chật

cọc cạch đôi

cọc cạch cả giấc mơ

con sông ngoài kia

sao nước cạn

nước mắt chảy vào trong, 

khô hạn

lũ mùa thu thì ở lại trên nguồn

cuồn cuộn lòng người

bàng bạc xóm thôn

tôi gọi,

nàng ơi

xác xơ chiều gốc rạ

đời vốn vậy, chẳng ai sao cả

đường chia đôi nơi,

thôi cứ vậy cuộc đời

thân ai nấy lo

từng lớn dậy

làm người...

2010