14.
Mấy năm đầu ở quê, hành trình hàng ngày chính của tôi là
từ nhà đến trường và từ nhà ra sân kho hợp tác xã. Ở cái sân kho này, đám trẻ
con chúng tôi tận dụng lúc không mùa màng để làm sân chơi các loại trò chơi dân
gian ở nông thôn ngày ấy, như nhảy dây, pháo đốp, ô ăn quan, và khoái nhất là
đá bóng, bóng làm từ lá chuối khô cuộn lại, bóng từ quar xanh bưởi phơi cho nẫu
mềm ra rồi đá cho đỡ đau chân, và sang nhất là bóng cao su. Tuần một lần váo
buổi tối, sinh hoạt đội thiếu niên tiền phong. Mỗi khi vào vụ gặt, cả chiêm lẫn
mùa, sân kho ưu tiên cho riêng việc gặt hái, phân chia thóc rơm theo tiêu chuẩn
công điểm và số khẩu trong mỗi hộ gia đình.
Quê tôi, tuy không phải diện đồng chiêm trũng như làng
Trâu, song cũng có một diện tích ruộng lớn, nơi tiếp giáp với cánh đồng làng
Trâu là đất trũng, quanh năm mùa thối chiêm khê, ấy là vụ năm thì khô nẻ, vụ
mười thì nhập úng. Năm nào mưa nhiều thì cánh đồng khác cũng chìm trong nước,
nhất là vụ mười, sau mùa mưa bão, nước sông Cái lên to, nước đồng úng thủy
không đổ ra sông Cái được. Lúa chín ngả lướt thướt trên mặt nước ruộng, khiến
ngưới gặt phải lội sâu tới bẹn, dùng lưới hái ngoặc xén lấy từ chân cổ bông.
Lúa quẩy về, đánh đống ở sân kho hợp tác, nước từ lúa chảy ra ướt sũng sân, gặp
ngày nắng, hơi nước bôc lên ngùn ngụt, lúc đập lấy hạt thì hạt thóc ướt bị ủ cả
ngày lên mùi ngai ngái, ung ủng. Không may cho nhà nào đúng phiên được chia
thóc, tuy có trừ hơi theo tý lệ định sẵn song kiểu gì thì cũng thiệt là cái
chắc. Nhà tôi đã mấy lần bị nhận thóc kiểu này, chẳng hiểu do không may, hay là
tay Bục, tổ trưởng đội sản xuất thù ghét nhà tôi mà cứ nhè đầu làm vậy. Thiệt
đơn thiệt kép, ngoài thiệt cân, thóc sau có phơi khô thì xay giã, gạo cũng bị đớn nhiều, bổi lại không thơm. Quê tôi, người ta gọi tấm là đớn, gọi cám là bổi, vì sao lại gọi như vậy, tôi sẽ giải thích sau.
Ban đêm, thóc chia xong, hai chị tôi thay nhau kẽo kẹt
gánh đống thóc ướt đó về nhà, vì ươt nên nặng một thành đôi, còn tôi phải cầm
chiếc đền chai dầu hỏa đỏ quạch lẽo đẽo theo bên cạnh soi đường cho chị. Cứ thế
tua đi tua lại ngang qua nơi miếu thờ cô Yêu ngày trước, sợ đến chẳng còn tóc
gáy đâu mà sởn. Gánh xong thì đã gần nửa đêm. Nhà nào ỉ eo chê thóc ướt không
muốn lấy, tay Bục, đội trưởng chừng mắt bảo: “Này, tôi nói cho mà biết nhá, chiến trường Miền Nam đang ác liệt, bộ đội
ta đổ máu hy sinh biết bao nhiêu, hậu phương chúng ta cứ nhất nhất phải một lòng vì hỏa tuyến, thóc
không thiếu một cân quân không thiếu một ngườ nhá. Có thóc mà chia thế này là phúc
rồi đấy. Chê chê cái gì. Có nhận không thì bảo, không thì tôi phân cho nhà khác
đấy”. Thế là chả nhà nào dám chê nữa. Các chị tôi cũng chỉ dám lầu bẩu trong
miệng rủa ngầm tay đội trưởng rồi đành cắn răng mà gánh về thôi.
Lấy thóc là thế, tuy có chút bực bội, nhưng còn có cái
mà ăn, với tôi, tức nhất là khi họp đội Thiếu
niên tiên phong. Tuy không là đội viên, nhưng tôi vẫn được sinh hoạt. Cả
xóm nhà tôi có chừng vài chục đứa sinh hoạt đội, tất cả chúng nó đều là đội
viên, đù có mấy đứa hư láo, hay đánh nhau, mà học thì dốt đặc cán mai, chỉ
riêng tôi không phải là đội viên. Nhiều cuộc họp, cái Ngà là đội trưởng, có nêu
ra việc nên xét kếp nạp tôi vào đội, với lý do là tôi học giỏi lại ngoan hiền,
cả mấy năm cuối cấp 1 đầu cấp 2 tôi đều học giỏi nhất lớp, nhất trường, lại giỏ
đều các môn học. Khi lấy ý kiến, thằng con tay Bục đội trưởng đội sản xuất nhất
định không đồng ý, bảo rằng, tôi là con cháu địa chủ cường hào bóc lột nhân dân,
thành phần xấu, không thể là đội viên đội thiếu niên tiền phong được. Ý kiến đó
lập tức được thằng cu con lão Cột chuyên đưa thư báo, ủng hộ, và sau đó một
loạt đồng thanh nhất trí không cho tôi vào đội. Cái Ngà nhìn tôi an ủi nhưng nó
cũng chẳng thể chống lại số đông. Đến phần sinh hoạt văn nghệ, chúng nó hát
đồng ca hào húng lắm, nhưng sang phần đơn ca thì rúm cả lại, chẳng đứa nào dám
hát. Cái Ngà chỉ định mấy đứa nhưng chẳng đứa nào thuộc nổi lấy một bài. Cái
Ngà lại đưa mắt nhìn tôi khuyến khích, rồi chỉ định đích danh. Tôi đắn đo giây
lát, không phải vì sợ mà vì chưa biết chọn hát bài gì, rồi lòng tự trọng và máu
yêng hùng nổi lên, tôi nhận lời và cất tiếng hát “... Tiến lên đoàn viên, theo Đảng tiên phong, bước theo lá cờ rực màu đấu
tranh...”. Nhớ là, tôi hát to lắm tuy giọng hơi run nhưng đúng lời đúng
nhạc. Khi ấy, lòng tôi chỉ âm âm một suy nghĩ, rằng giờ họ không cho mình vào
đội thiếu niên thì sau này mình sẽ là đoàn viên, là đảng viên cho mọi người
biết mặt... Mấy đứa kia ngạc nhiên, bảo nhau, ồ thằng này sao lại biết bài hát
này nhỉ...
Lúc tan họp, bọn trẻ giải tàn về các ngõ. Có vài đứa
chung đường về với tôi, song chúng nó còn tụm lại ở sân kho hợp tác, có lẽ
không muốn đi cùng với tôi, hoặc ngại vì nãy chúng nó vừa biểu quyết nhất định không
cho tôi gia nhập đội thiếu niên. Thây kệ, tôi đi một mình, chiếc đèn chai dầu
hỏa đỏ cạch trên tay, tôi bước đi đày mạnh bạo, tự tin, đầu vẫn căm việc không
được vào đội, và đâu đó ong ong. văng vẳng lời bái hát vừa rồi. Chợt nhận ra
mình vừa ngang qua miếu thờ cô Yêu, lúc ấy tôi mới thấy sợ và cắm đầu chạy thục
mạng một mạch, chui vào cổng nhà mình, chốt cổng lại mà tim vẫn đập thình
thịch. Mở cửa vào nhà, cà nhà đã ngủ, chỉ còn bố tôi vẫn ngồi bên chiếc bàn gỗ
cũ kỹ, bên chiếc điều bát thuốc lào, cất tiếng hỏi tôi: “ Họp hành có gì mà về muộn thế hả con?”...
Nhận xét
Đăng nhận xét